درله مانیتورینگ برای کنترل و نظارت بر روی یکسری پارامتر الکتریکال به کار میرود.
بدین معنا که فرضا در جایی که یک مصرف کننده الکتریکی دارید و این مصرف کننده میتواند تک فاز یا سه فاز یا یک محصول خروجی باشد.
برای چک کردن سطح ولتاژ , جریان و یا در حالت سه فاز که شما ترکیبی از فازهای مختلف دارید توالی فاز , تقارن فاز و پارامترهای الکتریکال که به صورت صحیح و سالم به وسیله خروجی رسیده باشند از وسایلی مانند کنترل فاز یا رله های مانیتورینگ استفاده میکنند.
از این رله برای اینکه وسیله خروجی , موتور شما , کمپرسور و پمپ شما صدمه نبیند استفاده میشود.
مثلا اگر ولتاژ از حدی بالاتر برود یا از حدی پایین تر بیاید به وسیله خروجی صدمه زده میشود یا ممکن است کمپرسوری داشته باشیم که توالی فاز عمر آن را کاهش بدهد به همین دلیل همواره نیاز به وسایلی داریم که این سطوح ولتاژی و جریانی را رصد کند و در صورتی که از حد استاندارد ما خارج شدند یک رله به ما بدهند که ما متوجه آن بشویم و سریعا جریان برق را قطع کنیم.
1# منابع تغذیه مانیتورینگ :
- تک فاز
- سه فاز
در حالت سه فاز سطح ولتاژ بین هر کدام از فاز ها 220 ولت است. در صورتیکه نول را در دسترس نداشته باشید بین هر فاز سطح ولتاژ 400 ولت است. شما باید توالی فاز ها را بررسی کنید.
برق سه فاز همان سه تا برق تک فاز است که شما یک فاز و یک نول دارید و این فاز به حالت سینوسی تغییر پیدا میکند.
فازهای دیگر همان برق هستند با این تفاوت که دارای اختلاف فاز هستند یعنی حالت سینوسی شما 120 درجه اختلاف فاز دارد که پیش فاز یا پس فاز است.
2# کاربرد رله مانیتورینگ در اپلیکیشن chain breakage:
جایی که شما خط تولیدی دارید که توسط زنجیر یک حرکت انجام میشود و یک موتور آن را میچرخاند مثلا یک موتور سه فاز , وسیله ای که این موتور را روشن میکند کنتاکتور است که برق سه فاز را به موتور شما میرساند.
اگر وسیله ای بین زنجیر گیر کند و حرکت دوار متوقف شود موتور به خود فشار می آورد و جریان بالایی از سیستم برق کشیده میشود به همین دلیل ما توسط یک CT ,جریانی که در خط وجود دارد را توسط این رله مانیتور میکنیم هرگاه این جریان از یه حد تعیین شده بالاتر رفت سریعا توسط کنتاکت این جریان قطع میشود.
این کنتاکت به بوبین یک کنتاکتور وصل میشود و جریان ما را سریعا قطع میکند.
3# کاربرد CT :
ما برای اینکه پارامترهای الکتریکال را در خط رصد کنیم و سطوح آنها را داشته باشیم یک زمان هایی سطوج جریانی یا ولتاژی اینقدر بالا هستند که ما مستقیم نمیتوانیم آنها را به وسایل اندازه گیری وصل کنیم.
مثلا اگر ما خطی داشته باشیم که 200 آمپر جریان از آن عبور میکند ما نمیتوانیم مستقیما این وسله را توسط مولتی متر چک کنیم که جریان را پک کنیم.
به همین دلیل از وسیله ای به نام CT استفاده میکنیم که این سطح جریان را برای ما کاهش میدهد. در واقع همان ترانسفورماتور هستند که دارای دو سیم پیچ هستند. نسبت تبدیلی که در این سیم پیچ ها وجود دارد نسبت جریان را نیز مشخص میکند.
فرضا شما یک خط 100 آمپر را یک CT در سر راه آن قرار میدهید که وسیله ای حلقه ای شکل است که دور سیم نصب میشود و جریانی که از سیم میگذرد یک میدان مغناطیسی به وجود می آورد و در خروجی ما میتوانیم میدان مغناطیسی را رصد کنیم.
فرضا یک CT جریان 0 تا 100 آمپر را توسط سیم پیچی های داخلی خودش به جریان 0 تا 5 آمپر تبدیل میکند.
در واقع سطح جریان را پایین می آورد. در اینجا میتوانیم با یک مولتی متر ساده میزان جریان را اندازه گیری کنیم و فرضا اگر خروجی مصرفی تا یک آمپر باشد اگر نیم آمپر را در مولتی متر ببینم این متناظر با 50 آمپر در خط اصلی است.
#3-2 ولتاژ های جریانی دو حالت دارند :
- Over voltage
- Under voltage
هر کدام از مدل های مختلف رله مانیتورینگ یکسری پارامتر خاص را رصد میکنند.
فرضا سری K8AB-AS برای ما over current را اندازه گیری میکند.
به عنوان مثال اگر یک مخزن دارید که آب از طریق آن پمپ شود , سطح آب زمانیکه در این مخزن پایین می آید و پمپ آبی برای پمپ کردن ندارد مانند کولر وسیله جریان ولتاژ پایینی را در خروجی خواهد داشت.
برای اینکه این مشکل را نداشته باشیم ما از K8AB-AS استفاه میکنیم که یک مدل دیگری از رله مانیتورینگ است.
با قرار دادن CT روی خط ,جریان را رصد میکنیم. در صورتیکه جریان under current شود دستور قطع داده میشود یعنی در واقع مخزن نیاز به آب دارد و آب باید دوباره به مخزن بازگردد.
فرضا شما خط تولیدی دارید که باتری 12 ولت ماشین تولید میکند و میخواهید اگر سطح ولتاژ خروجی آن باتری ماشین افت پیدا کرد آن را از خط خارج کنید.
از رله مانیتورینگ استفاده میکنید و جریان DC را رصد میکنید در صورتیکه جریان پایین تر از حد استاندارد شما بود آن قطعه را از خط خارج میکنید.
4# کاربردهای رله مانیتورینگ :
میتوانیم در استفاده در یک پله برقی مثال بزنیم.
برق سه فازی که به موتورهای موجود در پله برقی داده میشود باید برق تمیزی باشد. یعنی فاز ها دقیقا 120 درجه باهم اختلاف فاز داشته باشند و این توالی فاز بهم نریزد.
به همین دلیل ما از رله مانیتورینگ K8AB-PH استفاده میکنیم. در صنعت به آن اصطلاحا کنترل فاز تک چراغ گفته میشود.
کار آن این است که هرکدام از فاز های L1 , L2 , L3 را به ترمینال های این رله وصل میکنیم , سطوح ولتاژ توسط این رله مانیتور میشود و هرزمان که توالی فاز بهم ریخت و از حد استاندار خارج شد یک فالت رله ای به ما میدهد و ما سریعا موتور را قطع میکنیم.
5# سخت افزار رله مانیتورینگ :
رله K8AB-PM2 اصطلاحا یک کنترل فاز سه چراغ است. کار این کنترل فاز و کارایی که برای ما دارد این است که over voltage , under voltage و توالی فاز , قطع شدن یکی از فاز ها و تقارن فاز را برای ما چک میکند.
که هرکدام از این اتفاق ها اگر رخ بدهد توسط رله ای که ما در خروجی این کنترلر داریم متوجه میشویم.
این رله مانیتورینگ 2 خروجی در حالت آرلارم یا فالت دارد.
ترمینال هایی در بالا و پایین این رله هستند. ترمینال های بالا ردیف اول L1 , L2 , L3 برق را مستقیما وصل میکند. پایه های 21 , 22 24 , رله خروجی است. 11 , 12 , 14 رله های دیگر هستند.
روی این رله مانیتورینگ سه پتانسیومتر تنظیمی داریم که اولین آنها مربوط به رنج over است , دیگری پیچ تنظیمی under است و پتانسیومتر آخر که با T مشخص شده مربوط به Timing است.
6# تایمینگ Timing :
ممکنه بهم ریختگی توالی فاز , بالا و پایین رفتن جریان در یک لحظه خیلی کوتاه اتفاق بیفتد. فرضا در حالت روشن کردن وسیله یک لحظه جریان بالا و پایین میشود.
برای اینکه این حساسیت ,خروجی را دائما قطع و وصل نکند یک زمانی را مثلا 5 ثانیه مهلت میدهیم تا زمان قطع شدن رله.
یعنی اگر 5 ثانیه آن شرایط نامطلوب ادامه پیدا کرد و در آن شرایط باقی ماندیم رله عمل کند و دستور قطع دستگاه را بدهد.
این پتانسیومتر برای تنظیم عدد Timing قطع و وصل است.
#6-2 رله ای که استفاده میشود :
اولین رله ای که روی این تایمر استفاده میشود برای قطع و وصل over voltage است.
رله دوم برای under voltage , توالی فاز , قطع شدن یکی از فاز ها و یا تقارن فاز ها استفاده میشود. شما میتوانید با تنظیم این پتانسیومترها رنج مورد نظر خود را انتخاب کنید.
#6-3 دیپ سوییچ هایی که استفاده میشوند :
در زیر این رله مانیتورینگ 4 عدد دیپ سوئیچ با حالت on/off داریم. با تنظیم هرکدام از این دیپ سوئیچ ها شرایط عملی مختلفی خواهیم داشت.
روی بدنه این رله توضیح داده شده است.