اگر در حوزه اتوماسیون صنعتی فعال باشید یا نام این فرایند را شنیده باشید و اندکی آن را دنبال کرده باشید؛ حتما نام پی ال سی را شنیده‌اید.
ما در مطلبی مستقل به فرایند اتوماسیون صنعتی پرداخته‌ایم اما بد نیست تا دوباره و به صورت خلاصه آن را مرور کنیم.
اتوماسیون صنعتی تلاش می‌کند تا کل فرایند تولید را به شکل اتوماتیک و بدون استفاده از نیروی انسانی انجام دهد.
علت این موضوع کاملا واضح است. اتوماتیک شدن فرایند باعث می‌شود تا میزان خطا در تولید به حداقل حد ممکن برسد و از طرف دیگر راندمان تولید به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا کند.
PLC چیست
از طرف دیگر انجام کارهای تکراری چیزی است که حالتی از خستگی و کسل شدگی را در نیروی انسانی ایجاد می‌کند. اجرای اتوماسیون صنعتی باعث می‌شود که این کارهای تکراری به ماشین آلات صنعتی واگذار شود. این یعنی نیروی انسانی برای انجام کارهای خلاقانه که تنها از یک انسان برمی‌آید به کار گرفته می‌شود. این یعنی بهره‌وری صد در صدی از توان نیروی کار.
اتوماسیون صنعتی پیشینه‌ای بلند بالا دارد. می‌توان تمام فرایندهایی که در طول تاریخ انجام شده تا تولید کالا به شکل راحت‌تر و سریع‌تری شکل بگیرد را جزئی از اتوماسیون صنعتی دانست. با انقلاب صنعتی در اروپا و به خصوص در انگلستان، تلاش برای استفاده از ماشین آلات به نحو چشمگیری افزایش پیدا کرد.
در ادامه اتوماسیون صنعتی یک گام مهم در مسیر خود برداشت. تلاش برای این که برخی از تصمیم‌گیری ها هم توسط ماشین آلات انجام شود.
اینجا نام پی ال سی مطرح شد. پی ال سی در واقع مغز متفکر فرایند اتوماسیون صنعتی است. در ادامه بیشتر با کارکرد و ساختار این قطعه آشنا می‌شویم و سعی می‌کنیم تا به طور مفصلی پاسخ دهیم که PLC چیست؟ اما اگر بخواهیم خیلی کوتاه پاسخ این پرسش را بدهیم باید بگوییم که پی ال سی وسیله‌ای قابل برنامه‌ریزی است که تصمیمات لازم را برای انجام فرایند تولید؛ بر اساس داده‌هایی که در اختیار آن قرار می‌گیرد؛ اتخاذ می‌کند.
PLC مخفف چبست؟
plc مخفف چیست Programmable Logic Controller
اجازه بدهید برای پاسخ به این سوال که PLC چیست؛ ابتدا از نام این قطعه شروع کنیم. پی ال سی مخفف چیست؟ پی ال سی یا به انگلیسی Programmable Logic Controller یک ابزار صنعتی پرکاربرد در فرایند اتوماسیون صنعتی است. اگر بخواهیم این وسیله را طبق نام انگلیسی آن، به صورت تحت‌الفظی معنا کنیم باید بگوییم : کنترل کننده منطقی برنامه پذیر یا قابل برنامه ریزی.
در ادامه مطلب هر جا صحبت از کنترل کننده می‌شود؛ منظور همین کنترل کننده منطقی برنامه پذیر است.
پی ال سی مانند یک کامپیوتر عمل می‌کند. این یعنی ما می‌توانیم برنامه خاصی را برای آن تعریف کنیم و سپس پی ال سی بر اساس آن برنامه و با توجه به داده‌هایی که در اختیار آن قرار می‌گیرد؛ دستورهای لازم را صادر می‌کند.
اما ذکر این نکته هم در همین ابتدا لازم به نظر می‌رسد که خالق پی ال سی یعنی آقای دیک مورلی از این که پی ال سی یک کامپیوتر بدانیم متنفر بود!
در ادامه تاریخچه پی‌ال سی را با هم مرور می‌کنیم.
تاریخچه PLC چیست؟
طبیعتا برای شناخت هر ابزاری باید بدانیم که آن ابزار در چه فضایی و توسط چه کسانی و در پاسخ به چه نیازهایی خلق شده است. در این بخش با پاسخ به این سوال که تاریخچه PLC چیست؛ سعی می‌کنیم تا گامی مهم در جهت پاسخ به سوال اساسی این مطلب؛ یعنی PLC چیست، برداریم.
پی ال سی چیست
پیش‌تر هم اشاره کردیم که اتوماسیون صنعتی و تلاش برای اتوماتیک کردن فرآیند تولید محصول سابقه‌ای طولانی دارد. در ابتدا برای این کار از رله‌ها استفاده می‌شد.
ما در بخشی جداگانه به معرفی رله پرداخته‌ایم. اما به طور خلاصه باید گفت که رله شبیه به کلیدهای برق معمولی است با یک تفاوت مهم.
در کلیدهای برق معمولی جریان برق به وسیله فشار دادن دکمه یا کلیدی توسط نیروی انسانی قطع می‌شود و قطع و وصل کردن جریان برق هم، امری زمان‌بر است. اما رله‌ها را می‌توان کلیدهای آنی یا فوری دانست. رله‌ها که معمولا از یک مجرای وروردی و دو مجرای خروجی تشکیل میشوند – البته انواع مختلفی از رله‌ها در بازار وجود دارد – به وسیله ولتاژ تحریک میشوند و به محض عبور ولتاژ از حدی خاص، مسیر جریان را تغییر داده یا آن را قطع می‌کنند.
در مدل های مختلف تحریک رله برای تغییر مسیر یا قطع جریان، علاوه بر ولتاژ می‌تواند توسط عوامل دیگری هم انجام شود. مثلاً فشار یا دما یا … این موضوع در کنار عملکرد آنی رله و قدرت قطع و وصل در جریان های بالا باعث می‌شود تا از آن به وفور در فرایند اتوماسیون صنعتی استفاده شود و هنوز هم با گذشت سالیان دراز و گسترش پی‌ال سی‌ها، رله به عنوان ابزاری کاربردی به کار می‌رود.
برای مثال اگر دستگاه تولید ما در دمایی بیشتر از ۳۸ درجه کار کند؛ به آن آسیب وارد می‌شود یا نمی تواند قطعات را به شکل مطلوب تولید کند. در این حالت رله کنترل دما را به دستگاه متصل می‌کنیم و آن را تنظیم می‌نماییم تا به محض رسیدن دما به ۳۸ درجه تحریک شده و مسیر جریان برق را از ماشین تولیدی به فن یا تهویه تغییر دهد.
این موضوع به سادگی می‌تواند نیاز ما را برآورده کند. به محض رسیدن دما به ۳۸ درجه مسیر جریان عوض شده و به نوعی برق ماشین قطع می‌شود و برق تهویه روشن می‌شود تا دما کاهش پیدا کند.
با همین مثال ساده می‌توان دید که رله تا چه اندازه در فرایند اتوماسیون صنعتی کاربرد دارد. اما حالا شاید از خود بپرسید که اگر می‌توان با رله این کار را انجام داد اصلا نقش PLC چیست و چرا باید آن را بشناسیم؟ در ادامه به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
انواع پی ال سی
گذر از رله به پی ال سی
دیدیم که یک رله چگونه می‌تواند در فرایند اتوماسیون صنعتی به کار گرفته شود. اما حالا می‌خواهیم ببینیم که پی ال سی چیست و اصلا چرا به آن نیاز داریم.
اختراع هر وسیله زاده نیازی خاص است. نیاز خاص در مورد پی ال سی هم جایی به وجود آمد که فرآیندهای تولیدی پیچیده‌تر و پیچیده‌تر شدند. به حدی که در یک کارخانه از چندین دستگاه صنعتی استفاده می‌شد.
این نکته را هم در نظر بگیرید که برای هر دستگاه محدودیت‌های متعددی وجود داشت. مثال ما در بخش قبل فقط روی محدودیت دما تاکید می‌کرد اما معمولا برای هر دستگاه محدودیت فشار، نور و… هم وجود دارد.
این یعنی ما برای انجام اتوماسیون صنعتی به چند رله برای هر دستگاه نیاز داریم و این یعنی شکل گرفتن بانک رله در کارخانجات صنعتی.
مشکل این بانک رله این بود که پیچیدگی زیادی داشت و برای تعمیر و علی‌الخصوص عیب یابی آن باید مدت زمان زیادی، صرف می‌شد.
اینجا بود که بسیاری از افراد آرزو کردند که کاش یک وسیله وجود داشت که می‌توانست کار این همه رله را به صورت یک جا انجام دهد. به عبارت دیگر ای کاش می‌شد تمام این دستگاه‌ها را از یک جا کنترل کرد.
احتمالا شما هم پاسخ این نیاز را می‌دانید؛ کامپیوترها! کامپیوترها در دهه ۷۰ میلادی پیشرفت مناسبی داشتند و می‌شد از آنها به جای بانک رله استفاده کرد.
یعنی امکان ایجاد برنامه در کامپیوتر برای کنترل فرآیند تولید و صدور دستورات لازم به بخش رباتیک اتوماسیون صنعتی وجود داشت.
اما کامپیوترها خیلی زود اهالی صنعت را ناامید کردند. پیش‌تر هم گفتیم که پدر پی ال سی یعنی آقای دیک مورلی از این که پی ال سی را یک کامپیوتر بدانیم متنفر بود.
علت ناامیدی اهالی صنعت، گران بودن استفاده از کامپیوتر در مقایسه با بانک رله‌ای و همچنین عدم تطبیق پذیری مناسب کامپیوترها با محیط صنعتی بود. به عبارت دیگر کامپیوترها با قرار گرفتن در شرایط سخت محیط صنعتی، سریعا آسیب می‌دیدند و نمی‌توانستند کار خود را به شکل مناسب انجام دهند. حالا وقت آن رسیده بود تا وسیله‌ای جدید ابداع شود: پی ال سی
اما هنوز هم نمی‌دانیم که دقیقا PLC چیست. بیایید کمی جلوتر برویم.
پی ال سی
پی ال سی؛ هم کامپیوتر هست و هم نیست!
گفتیم که کامپیوترها کارایی لازم را در محیط صنعتی نداشتند. در ادامه پاسخ به این پرسش که PLC چیست، به یک نام مهم می‌رسیم. نامی که چند بار از ابتدای مطلب آن را تکرار کرده‌ایم؛ دیک مورلی.
دیک مورلی در بهترین دانشگاه صنعتی جهان یعنی MIT تحصیل می‌کرد اما انگار او هم مانند بسیاری از فعالان بزرگ حوزه صنعت که دانشگاه را آنقدر مفید نمی‌دانستند: به این نتیجه رسید که دانشگاه نمی‌تواند در رسیدن او به اهدافش کمک کننده باشد. پس از دانشگاه انصراف داد و وارد صنعت شد.
او در سال نو سال ۱۹۶۸ میلادی از کارایی پایین کامپیوترها در صنعت خسته شد و به طراحی پی ال سی فکر کرد. او وسیله‌ای می‌خواست که ویژگی‌های زیر را داشته باشد.
- از لحاظ اقتصادی، قابلیت رقابت با رله‌ها را داشته باشد.
- با محیط پرفشار صنعتی هماهنگ باشد.
- بتوان برنامه آن را به راحتی تغییر داد.
نتیجه این سه خواسته شد شکل گیری پی ال سی. او دو شرکت همکاران بدفورد و مدیکان را تأسیس کرد و شروع به تولید پی ال سی کرد و خیلی سریع هم مورد توجه قرار گرفت.
او همیشه می‌گفت که پی ال سی کامپیوتر نیست. بلکه کنترل کننده‌ای قابل برنامه ریزی است. به عبارت دیگر ما برای پاسخ به این پرسش که PLC چیست؛ درگیر یک تناقض هستیم. از طرفی پی ال سی مانند کامپیوتر قابلیت برنامه ریزی دارد و از طرفی کامپیوتر نیست!
به هر حال این تولید دیک مورلی که از او به عنوان پدر پی ال سی هم یاد می‌شود؛ خیلی زود حوزه صنعت را تحت تاثیر خود قرار داد و شرکت‌های بزرگی مثل جنرال موتور سراغ آن آمدند.
ساختار PLC چیست؟
خب حالا این محصول آقای دیک مورلی چه ساختاری داشت که توانست خیلی سریع جای خود را در بازار صنعتی جهان باز کند.
در یک نگاه کلی تمام پی ال سی ها از چهار بخش اصلی تشکیل شده‌اند.
- بخش تغذیه
- بخش ورودی
- بخش قابل برنامه ریزی یا سی پی یو
- بخش خروجی
بخش تغذیه
از نام این بخش یا ماژول مشخص است که کار آن چیست و چه کاربردی دارد. این بخش وظیفه دارد تا انرژی مورد نیاز برای انجام فعالیت سایر بخش‌ها را فراهم کند. معمولا در تمام پی ال سی های موجود در بازار، این بخش به صورت اختصاصی، به نحوی که با باقی بخش‌ها سازگار باشد وجود دارد. در پی ال سی کامپکت که در مطلبی جداگانه آن را معرفی کرده‌ایم و در ادامه این مطلب و در معرفی انواع پی ال سی هم به آن خواهیم پرداخت؛ این بخش در کنار سایر ماژول‌ها به عنوان یک پکیج به مشتری ارائه می‌شود.
مزایای PLC چیست
بخش ورودی، گلوگاه اطلاعات
خب اجازه بدهید معرفی سایر بخش‌ها را با همان مثال ابتدای مطلب ادامه دهیم. فرض کنیم ما یک دستگاه برش در اختیار داریم که باید برش‌هایی به عمق پنج میلی‌متر ایجاد کند.
از طرف دیگر این دستگاه باید در دمای کمتر از سی و هشت درجه فعالیت کند. برای این که نیاز نباشد از چند نیروی انسانی استفاده کنیم که عمق برش‌ها را تک به تک بسنجند و در صورت نیاز دوباره دستگاه را تنظیم کنند و از طرف دیگر حواسشان به دمای محیط هم باشد؛ می‌توانیم از اتوماسیون صنعتی استفاده کنیم.
در مورد دما از رله استفاده کردیم. اما پی ال سی ها کاری فراتر از این را برای ما انجام می‌دهند. سی پی یو در وی ال سی قابلیت برنامه ریزی دارد و ما با چند خط کد ساده این موضوع برای پی ال سی تعریف می‌کنیم.
این که عمق برش‌ها باید پنج میلی‌متر باشد و در غیر این صورت باید دستگاه خاموش شده و مجددا تنظیم شود و از طرف دیگر اگر دمای محیط بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد رفت، دستگاه خاموش شود و فن روشن شود و به محض کاهش دما، دوباره ماشین روشن شود.
اما شاید از خود بپرسید که سی پی یو چگونه می‌خواهد بفهمد که عمق برش‌ها چقدر است یا دمای محیط چیست؟
خب اینجا پای سنسورها به میان می‌آید. سنسور در یک تعریف کلی چیزی است که کمیت‌های فیزیکی را به سیگنالی دیجیتال یا آنالوگ یا در تعبیر ساده‌تر به یک کد صفر و یک تبدیل می‌کند. ما در مطالبی جداگانه به نحوه کار انواع سنسورها از روتاری انکودر گرفته تا سنسور القایی و سنسور نوری پرداخته‌ایم. برای آشنایی با این سنسورها می‌توانید به این مطالب مراجعه کنید.
دو سنسور روی دستگاه نصب می‌شود؛ بک سنسور نوری که می‌تواند عمق برش‌ها را بسنجد و یک سنسور دما که می‌تواند دمای محیط اطراف دستگاه را اندازه بگیرد.
اما آیا این داده‌ها مستقیما به سی پی یو ارسال میشوند؟ خیر! ماژول ورودی نقش گلوگاه را بر عهده دارد. اما نقش این بخش در PLC چیست؟
سنسورها به خاطر قرار گرفتن در محیط پرفشار صنعتی، نوسان‌هایی دارند و ممکن است اطلاعاتی را به خاطر نوسان جریان برق یا فشار محیط، به صورت اشتباه ارسال کنند. بسیاری از سنسورها هم اطلاعات فیزیکی را به سیگنال‌های آنالوگ تبدیل می‌کنند که معمولا برای پردازنده قابل فهم نیست. از طرف دیگر اتصال سنسور به سی پی یو و عاملی مثل نوسانات برق در اثر کار صنعتی می‌تواند به سرعت پی ال سی را دچار مشکل کند و آن را از کار بیاندازد.
پس بخشی به عنوان ماژول ورودی تعریف می‌کنیم. بخشی که اطلاعات سنسورها را به سیگنال‌هایی قابل فهم برای پردازنده تبدیل می‌کند. علاوه بر این پردازنده را نسبت به محیط بیرون ایزوله می‌کند تا خطر کمتری متوجه آن باشد. بالاخره پردازنده قلب پروژه اتوماسیون صنعتی ماست و باید به خوبی از آن محافظت کرد.
حالا می‌توان دید که نقش ماژول ودروی در PLC چیست.
پی ال سی در اتوماسیون صنعتی
پردازنده یا سی پی یو؛ مغز متفکر اتوماسیون صنعتی
حالا سراغ پردازنده می‌رویم و می‌خواهیم ببینیم نقش آن در PLC چیست. همان طور که در مثال اشاره کردیم؛ پردازنده نقش تصمیم گیری را بر عهده دارد. این بخش با اطلاعات دریافتی از ماژول ورودی و طبق برنامه‌ای که برای آن تعریف می‌کنیم؛ مثل برنامه مثال دستگاه برش؛ تصمیمات لازم را صادر می‌کند.
مثلاً پردازنده توسط ورودی از این ماجرا آگاهی پیدا می‌کند که دمای محیط از ۳۸ درجه بیشتر شده یا برش‌ها با عمق مورد نیاز ایجاد نمی‌شوند. در اینجا سی پی یو طبق برنامه فن را روشن می‌کند یا اتصال برق دستگاه را قطع کرده و آن را خاموش می‌کند.
جذابیت سی پی یو در پی ال سی این است که می‌توان چندین برنامه مختلف روی آن اجرا کرد و حتی می‌توان به سادگی از اول آن را برنامه ریزی کرد. این نکته‌ای است که پی ال سی را از رله‌ها متمایز می‌کند و آنها را به کامپیوترها شبیه می‌کند. از طرف دیگر ذکر این نکته هم ضروری است که زبان برنامه‌نویسی پی ال سی ها بسیار ساده و کاربردی است.
بخش خروجی
گفتیم که پردازنده قلب پروژه اتوماسیون صنعتی است و ترجیح می‌دهیم این قلب تپنده را در مطمئن‌ترین جای ممکن قرار دهیم و از آن محافظت کنیم. چنان که دیدیم با تعریف ماژول ورودی از اتصال پردازنده به سنسورها اجتناب کردیم.
حالا به بخش دیگری هم نیاز داریم که بتواند فرمان‌های صادر شده از سوی پردازنده را به بخش رباتیک یا عملگرها منتقل کند. وجود این بخش باعث می‌شود تا از اتصال پردازنده به عملگرها هم اجتناب کنیم.
بخش خروجی فرمان‌های سی پی یو را به عملگرها منتقل می‌کند. در حقیقت بخش خروجی دو وظیفه مهم را برعهده دارد. اول تکمیل فرایند ایزوله سازی پردازنده که در مورد اهمیت آن صحبت کردیم و دوم این که فرمان‌های صادر شده از پردازنده را به دستوراتی قابل فهم برای عملگرها تبدیل کند.
برای مثال پردازنده پس از دریافت اطلاع از افزایش دما از ۳۸ درجه توسط ماژول ورودی، دستور به روشن شدن فن می‌دهد و برای مثال کد ۰۱۱۰۱ را صادر می‌کند. بخش خروجی این کد را به کدی آنالوگ، تغییر مسیر ولتاژ از مسیر یک به دو، تبدیل کرده و از طریق تحریک ولتاژی رله آن را اعمال می‌کند.
حالا می‌توان دید که نقش بخش خروجی در PLC چیست. البته پی ال سی ها ساختارهای پیچیده‌تری دارند و این موارد فقط نمای کلی پی ال سی ها هستند. برای آموزش کار با PLC لازم است تا آموزش‌های لازم را در این حوزه بگذارنید مثلاً دوره برق پی ال سی یا برنامه‌نویسی PLC، نحوه عملکرد PLCو …؛ اما ساختار تمام این پی ال سی ها، همین ساختار مطرح شده است.
تعریف پی ال سی
تعریف پی ال سی
به نظر می‌رسد بعد از پاسخ به این پرسش‌ها که تاریخچه PLC چیست و برای پاسخ به چه نیازهایی ایجاد شده و دانستن این که ساختار PLC چیست و از چه بخش‌هایی تشکیل شده و هر بخش چه وظیفه‌ای را به عهده دارد؛ وقت آن رسیده تا یک تعریف علمی و جامع از پی ال سی را ارائه دهیم.
طبق نظر کارشناسان این حوزه پی ال سی؛ یک کنترل کننده منطقی و برنامه پذیر است که به منظور به کارگیری در محیط‌های صنعتی طراحی شده و می‌تواند فرآیندهای کنترلی را در طول تولید؛ طبق برنامه‌ای که برای آن تعریف می‌شود؛ انجام دهد. به عبارت دیگر می‌توان پی ال سی را یک کامپیوتر صنعتی دانست.
چند نکته مهم در این تعریف از پی ال سی وجود دارد که بد نیست نگاهی عمیق‌تر به آنها داشته باشیم.
کنترل کننده
یکی از مفاهیم اساسی در پاسخ به این پرسش که PLC چیست؛ مفهوم کنترل کننده بودن آن است. به عبارت دیگر پی ال سی یک عملگر نیست که کاری را انجام دهد؛ مثلا جریان برق را قطع و وصل کند؛ بلکه کنترل کننده‌ای است که فرمان اجرای این کار را به عملگرها می‌فرستد. از طرف دیگر پی ال سی سنسور هم نیست که اطلاعات را از محیط جمع آوری کرده و به سیگنال تبدیل کند؛ بلکه این اطلاعات را از سنسورها دریافت کرده و طبق آن تصمیمات لازم را می‌گیرد.
منطقی
لاجیکال یا منطقی بودن پی ال سی یعنی که اصول برنامه‌نویسی با آن بسیار ساده است و بر اساس قواعد ابتدایی منطق طراحی شده. مثلاً قاعده اگر الف با ب برابر نیست پس الف چیزی جز ب است.
قابل برنامه ریزی
نکته مهم بعدی که باید در هنگام پاسخ به PLC چیست به آن توجه کرد؛ قابل برنامه ریزی بودن این قطعه است. به نحوی که به سادگی می‌توانید با چند خط کد، عملکرد پی ال سی را به کلی تغییر داده و از آن برای کاربردی جدید استفاده کنید. اگرچه امروزه با ارائه پی ال سی‌هایی با حافظه بالا، نیاز به این مورد کمتر دیده می‌شود.
مزایای PLC چیست؟
تا اینجای کار مفهوم پی‌ال سی و ساختار آن را شناختیم و حالا وقت آن رسیده تا مزایای استفاده از پی ال سی را بشناسیم. در واقع برای این که پاسخ کاملی به پرسش PLC چیست ارائه کنیم لازم است بدانیم که استفاده از پی ال سی چه مزایایی نسبت به محصولات جایگزین دارد.
البته تا به اینجا هم با آشنایی با مفهوم و کاربرد پی ال سی تا حدی می‌توان در این باره اظهار نظر کرد اما بد نیست تا در بخش مجزا به آن بپردازیم.
کاهش پیچیدگی
کافیست یک بار و فقط یک بار تابلوهای بزرگ صنعتی که از آنها به عنوان تابلو فرمان یاد می‌شود را ببینید. این تابلوهای بزرگ که برای کنترل بانک رله مورد استفاده قرار می‌گرفتند و هنوز هم در برخی از کارگاه‌های صنعتی کاربرد دارند؛ پیچیدگی زیادی دارند.
این پیچیدگی و شلوغی تابلو فرمان باعث می‌شود تا زمان تصمیم گیری افزایش پیدا کند و این موضوع در شرایط بحرانی به معنای وارد آمدن آسیب بیشتر به تجهیزات صنعتی است. همچنین این شلوغی ممکن است باعث صدور فرمان‌های اشتباه از سوی اپراتور انسانی شود. اما با استفاده از پی ال سی، حجم این تابلو فرمان به حد چشمگیری کاهش پیدا می‌کند و شیوه کار کردن با آن هم به مراتب ساده‌تر است.
صرفه جویی
با استفاده از پی ال سی می‌توان از به وجود آمدن ضایعات در فرایند تولید جلوگیری کرد. علاوه بر این صدور فرمان صحیح در زمان مقتضی، باعث کاهش چشمگیر آسیب‌های وارده می‌شود که این موضوع هم باعث کاهش هزینه‌های تعمیرات و جایگزینی دستگاه می‌شود.
علاوه بر این استفاده از پی ال سی نیاز کارخانه به نیروی انسانی را کاهش می‌دهد و از این طریق هم باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها خواهد شد.
به این موارد کاهش مصرف انرژی در اثر استفاده صحیح و به موقع را هم اشاره کنید. مثال دستگاه برش این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد. در حقیقت با استفاده از پی ال سی، شما وقتی فن دستگاه برش خود را روشن می‌کنید که به آن نیاز دارید.
عدم ایجاد نویز
اگر تجربه کار کردن با مدارهای رله الکتریکی را داشته باشید حتما از نویزهای صوتی و الکتریکی این مدارات آگاه هستید. استفاده از پی ال سی این نویزهای را به کمترین حد ممکن کاهش خواهد داد.
اجرای سریع
اجرای سریع عملیات از دیگر ویژگی‌ها مزایای پی ال سی است. طبیعتا انجام کار بر اساس برنامه و به شکل کاملا اتوماتیک، سرعت بیشتری از انجام آن به واسطه نیروی انسانی دارد. این موضوع مخصوصا در مورد انجام کارهای تکراری و همچنین کارهای سخت، مثل بلند کردن اجسام سنگین، نمود بیشتری پیدا می‌کند.
عیب یابی راحت
در ابتدا راجع به شلوغی و پیچیدگی تابلوهای فرمان قدیمی صحبت کردیم. این موضوع باعث می‌شود تا بروز مشکل به دردسری عظیم تبدیل شود. زیرا پیدا کردن قسمتی که دچار مشکل شده است بسیار سخت خواهد بود. اما با استفاده از پی ال سی به راحتی می‌توان فرایند عیب یابی و تعمیر را در کمترین زمان ممکن انجام داد.
امنیت بالای فرایند
از آنجا که دخالت و خطای اپراتور به حداقل رسیده امنیت اجرای عملیات تولید بسیار بیشتر از حالت معمولی خواهد بود.
تغییر ساده فرایند
فرض کنیم که شما از بانک رله برای انجام فرایند تولید خود استفاده می‌کنید و بعد از مدتی تصمیم می‌گیرید که پلن و متد تولید خود را تغییر دهد. این یعنی شروع بک پروسه زمان‌بر و طاقت فرسا.
در حالی که اگر از پی ال سی استفاده کنید؛ انجام این کار به نوشتن چند خط کد دیگر نیاز دارد.
ضریب اطمینان بالا
استفاده از PLC خیال شما از انجام صحیح فرایند تولید کاملا راحت می‌کند . ضریب اطمینان استفاده از پی ال سی بسیار بالاست و این یعنی شما کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام خواهید داد.
امکان شبیه سازی
در مدل‌های جدید پی ال سی شما می‌توانید نتایج حاصل از به کارگیری کد تولیدی جدید را پیش از اجرای آن مشاهده کنید. پردازنده به سادگی می‌تواند نتایج حاصل از این متد جدید را به شما نشان دهد.
کاربرد PLC چیست؟
پی ال سی حدودا در تمام صنایع کاربرد دارد. با توجه به آنچه تا کنون در مورد پی ال سی مزایای آن گفته شده می‌توان حدس زد که هر جا نامی از اتوماسیون صنعتی و اتوماتیک کردن فرآیند تولید در میان باشد، PLC هم حضور خواهد داشت.
از جمله صنایعی که پی ال سی در آنها کاربرد دارد؛ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنایع دارویی
- صنایع غذایی
- صنایع خودروسازی
- صنایع پتروشیمی
- پالایشگاه‌ها
- تولید لوازم خانگی
- سیستم انتقال بار و نقاله
- بسته بندی
- برچسب گذاری
- حمل و نقل داخلی مثل آسانسور و پله برقی
- زهکشی پمپ آب
- صنایع نفت
- صنایع معدن
- توربین بادی
- و…
انواع PLC چیست؟
برای آخرین مورد از مقاله PLC چیست؛ بد نیست به این سوال پاسخ دهیم که انواع PLC چیست؟
انواع پی ال سی را می‌توان طبق معیارهای مختلف به شیوه‌های متفاوت ارائه داد. مثلاً بر اساس حافظه یا بر اساس نوع خروجی یا …
اما رایج‌ترین نوع دسته بندی انواع پی ال سی شیوه زیر است:
- مینی پی ال سی
- پی ال سی کامپکت
- پی ال سی ماژولار یا مدولار
- پی ال سی رک
البته امروزه نوع رک زیاد در بازار مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
مینی پی ال سی
همان طور که از نام این نوع پیداست، این مدل برای کاربردهای کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد و تعداد ورودی‌ها خروجی‌‌ها در آن محدود است.
پی ال سی کامپکت
همان طور که از اسم این نوع پی ال سی پیداست؛ تمام قطعات و بخش‌های لازم برای پی ال سی، به صورت فشرده و در قالب یک بسته در اختیار شما قرار خواهد گرفت. راحتی کار با پی ال سی کامپکت از جمله مزایای استفاده از آن است. در مورد معایب هم باید گفت که پی ال سی کامپکت تعداد ورودی و خروجی مشخصی دارد و امکان افزایش آنها با محدودیت زیادی مواجه است. ما در مقاله‌ای مستقل به معرفی پی ال سی کامپکت پرداخته‌ایم.
پی ال سی ماژولار
در این نوع پی ال سی، هر بخش یا ماژول، اعم از ورودی، خروجی، پردازنده و منبع تغذیه به صورت جداگانه تهیه شده و سپس به یکدیگر متصل می‌شود. از مزایای این نوع پی ال سی باید به عیب یابی ساده‌تر و قابلیت افزایش تعداد ورودی و خروجی پی ال سی به صورت دلخواه اشاره کرد.
ما در مطلبی جداگانه به معرفی پی ال سی ماژولار پرداخته‌ایم که برای آشنایی بیشتر می‌توانید به این مطلب مراجعه فرمایید.
پی ال سی رک
در این نوع که می‌توان آن حد بالای پی ال سی در نظر گرفت، تعداد ورودی‌ها و خروجی‌های پی ال سی قابلیت افزایش دارند؛ و با توجه به تعداد زیاد ورودی و خروجی های قابل تعریف در صنایع بسیار بزرگ استفاده میشوند.
جمع بندی
ما در این مطلب تلاش کردیم تا به پرسش PLC چیست پاسخ مناسبی ارائه دهیم و تاریخچه‌ی پی ال سی ساختار و مزایا و انواع و کاربردهای آن را بررسی کنیم. در نهایت می‌توان گفت که PLC وسیله‌ای است که با ورود خود به دنیای صنعت توانست توجهات زیادی را به خود جلب کند و سازگاری آن با محیط صنعتی باعث شد تا فرایند اتوماسیون صنعتی گام رو به جلو مهمی بردارد. اگر قصد خرید پی ال سی را دارید یا نمی‌دانید کدام نوع پی ال سی با کدام ویژگی‌ها برای نیاز شما مناسب است؛ اصلا نگران نباشید. ما اینجا کنار شما هستیم تا انتخابی عالی داشته باشید و بتوانید پی ال سی مورد نیاز خود را با بهترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت تهیه فرمایید. کافیست با متخصصان ما تماس حاصل کنید و لذت یک خرید جذاب و مشاوره تخصصی را تجربه کنید.