SSR رله
فروش رله SSR
حتی ظهور پیال سی به عنوان جادوگر و شعبده باز دنیای اتوماسیون صنعتی نتوانست استفاده از رله را به عنوان عنصری کارآمد به صورت کامل از بین ببرد. رله که قدمت آن به بیش از صد سال میرسد از جمله مهمترین ابزارهایی است که از آن برای اجرای اتوماسیون صنعتی و خودکار و اتوماتیک کردن تولید استفاده میشود.
اما رلههای امروزی با شکل اولیه رله، تفاوتهای فراوانی دارند. در این مطلب به معرفی رله SSR به عنوان یکی از تکامل یافتهترین نسلهای رلهها میپردازیم.
قبل از بررسی رله SSR بد نیست زمینهها و نیازهایی که زمینه ساز ابداع و اختراع رله SSR شدند را بررسی کنیم.
رلههای قدیمی در کنار همه مزایای خود، چند مشکل مهم داشتند که برای برطرف کردن آنها قطعات دیگری طراحی شد یا نسل جدیدی از رلهها به بازار ارائه گردید.
اولین مشکل این رلهها، سختی برنامه ریزی مجدد با آنها و اجرای یک فرایند تولیدی متفاوت بود. در حقیقت شما برای این که بتوانید فرایند تولید خود را به اندازه کمی هم تغییر دهید (در صورتی که از مدار فرمان رله بهره میبردند) باید وقت و انرژی زیادی را برای تغییر نوع سیم کشیها صرف می نمودید.
مشکل بعدی رله ها به خصوص رلههای موتوری یا الکترومکانیکی، فرسودگی شدید آنها بود. معمولا دلیل این فرسودگی هم اصطکاک ناشی از حرکت جسم و البته فضای خشن صنعتی بود.
مشکل بعدی ایجاد سر و صدا توسط رلههای قدیمی در هنگام تغییر وضعیت بود. این موضوع در گذشته زیاد مشکل ساز نبود اما با توجه به این که ما امروزه از سنسورهای حساس به صدا برای سنجش برخی از مسائل و کمیتها استفاده میکنیم؛ این موضوع میتواند باعث ایجاد آسیبها و مشکلات فراوانی شود.
در پاسخ به مشکلات دوم و سوم، رله SSR در اوایل دهه هشتاد میلادی به بازار ارائه شد. اما این رله SSR چیست؟
ساختار رله SSR
عبارت SSR مخفف solid state relay است که اصطلاحا به آن رله حالت جامد میگوییم. علت این نامگذاری هم این است که در ساختار رله SSR هیچ بخش متحرکی وجود ندارد.
اگر با ساختار رله در حالت کلی آشنا باشید احتمالا از خواندن این جمله که در رله SSR هیچ بخش متحرکی وجود ندارد تعجب کردهاید و از خود میپرسید پس چگونه مسیر الکتریسیته از کنتاکی به کنتاکت دیگر تغییر مییابد؟
میدانیم که این وظیفه در رله معمولی بر عهده تیغهای است که به هر طریق تحریک میشود تا از روی این کنتاکت به روی دیگری بلغزد و از این طریق مسیر جریان الکتریکی را تغییر دهد اما در رله SSR این موضوع بر عهده تابش نور ال ای دی (LED)یا های اینفراد برقرار میشود.
حالا وقت آن رسیده تا سراغ اجزای رله SSR برویم.
اجزای رله SSR
شاید باید گفت که مهمترین قطعه در ساختار رله SSR ، اپتوکوپلر باشد. اگر بخواهیم کار این قطعه را به صورت ساده بیان کنیم باید بگوییم که اپتوکوپلر منبع تولید کننده توری است که قرار است به وسیله آن جریان الکتریکی برقرار یا قطع شود.
به عبارت دیگر، وظیفهای که در رله معمولی و موتوری به عهده تیغه است؛ در رله SSR به عهده نور گذاشته شده و نیرویی که در رله معمولی باعث حرکت تیغه میشود از طریق جریان برق تولید میشود اما در رله SSR، نیروی لازم برای تاباندن نور توسط اپتوکوپلر تامین میگردد.
البته به گیرنده این نور که در رله SSR وظیفه برقراری و قطع کردن جریان الکتریکی را برعهده دارد هم اپتوکوپلر گفته میشود. وجود یک فرستنده و گیرنده در رله SSR باعث شده است تا این نوع رله یک مدار کامل تلقی شود.
باقی عناصر موجود در ساختار رله SSR همانند رلههای معمولی هستند؛ اما بد نیست قبل از رسیدن به انواع رله SSR موضوعی را در مورد این رله بررسی نماییم.
اگر با رله SSR برخورد داشته باشید احتمالا اصطلاح ولتاژ کنترلی به گوشتان رسیده است. این معیار مشخص میکند که برای سوئیچ و تغییر وضعیت، حداقل به چه ولتاژی نیاز داریم. ولتاژ عملیات هم مشخص میکند که حداکثر ولتاژ چقدر است.
انواع رله SSR
انواع رله اس اس آر به لحاظ نوع استفاده و کارایی میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
رله های رابط
این نوع رله ها به عنوان واسط یا اینترفیس در مدار قرار میگیرند و معمولا جهت ایزولاسیون مدار مورد استفاده قرار می گیرند
رله های قدرت
این نوع رله های اس اس آر جهت سویچینگ در توان های بالا مورد استفاده قرار میگیرند و از توان سوئیچینگ بالایی برخوردار هستند.
رله های ON/OFF
این نوع رله های SSR جهت قطع و وصل مدار در توان های پایین تر و سرعت بالاتر مورد استفاده قرار میگیرند
نوع دیگری از دسته بندی میتواند مربوط به ولتاژ باری باشد که توسط اس اس آر کنترل میشود و به دو دسته تک فاز و سه فاز تقسیم می گردد.
روش دیگیری برای دسته بندی این رلهها، لحظه کلید زنی است. به عبارت سادهتر این دسته بندی بر این اساس انجام شده که رله SSR چه زمانی روشن میشود، که بطور مفصل شرح میدهیم:
رله zero switching
کلمه صفر در نام این نوع رله SSR نشان میدهد که هنگامی که ولتاژ در آن به صفر میرسد کلید روشن یا خاموش میشود. از جمله مزایای این رله SSR باید جلوگیری از وارد شدن آسیب به رله و همچنین جلوگیری از ایجاد نویز اشاره کرد.
رله random switching
این نوع رله SSR، در لحظه تحریک شدن on میشوند. به عبارت دیگر به محض این که تحریک صورت میپذیرد؛ یعنی ولتاژ ورودی به سطح ولتاژ کنترلی میرسد، رله SSR ما روشن میشود. معمولا از این نوع رله SSR برای کنترل فاز استفاده میکنند.
رله peak switching
در این نوع رله تغییر مسیر جریان الکتریکی یا قطع و وصل کردن یا به اصطلاح عامیانهتر روشن شدن رله SSR با رسیدن ولتاژ ورودی به سطح ولتاژ عملیاتی انجام میشود. امروزه کمتر شاهد استفاده از این نوع رله SSR در صنعت هستیم.
رله analogue switching
این نوع رله دارای بخش تحریک آنالوگ است که معمولا جریان آن بین بیست تا چهل میلی آمپر و ولتاژ آن بین صفر تا ده ولت است.
خرید رله SSR
همان طور که دیدید انواع مختلفی از رله SSR وجود دارد و این باعث میشود که نتوان قیمت رله SSR را به صورت دقیق معین نمود اما باید گفت که این نوع رله، با توجه به پیشرفته بودن خود، بهای بیشتری نسبت به رلههای معمولی دارند.
اما جدا از قیمت رله SSR، لازم است که پیش از خرید رله الکترونیکی SSR به چند نکته زیر توجه کنید:
- میزان ولتاژ کنترلی رله SSR باید حتما بررسی شود.
- باید در خرید رله SSR به AC یا DC بودن آن توجه کنیم.
- باید حداکثر میزان ولتاژ و توان عبوری رله SSR را در نظر بگیریم.
- این موضوع را بررسی کنیم که آیا اصلا نیازی به استفاده از رله SSR داریم یا نیاز ما با رلههای معمولی برطرف میگردد.
در نهایت اگر به دنبال جایی برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره در خصوص رله SSR و خرید این محصول هستید؛ کافیست با ما تماس بگیرید.