روتاری انکودر
انکودر امرن مدل E6B2-CWZ6C 100P/R 2M ولتاژ تغذیه 24-5 ولت و خروجی NPN
فروش روتاری انکودر
اگر اهل عکاسی باشید یا با دوربینهای عکاسی آشنایی داشته باشید حتما به مفهوم روتاری انکودر برخوردهاید. روتاری انکودر یا انکودر چرخشی در دسته سنسورها قرار میگیرد. سنسور در معنای عام چیزی است که اطلاعات فیزیکی محیط را به دیتاهایی قابل فهم برای پردازندهها یا کامپیوترها تبدیل میکند.
قبل از پرداختن به مفهوم روتاری انکودر بد نیست که ابتدا با مفهوم سنسور و نقش این قطعه در فرآیندهای اتوماسیون صنعتی آشنا شویم. محیط اطراف ما سرشار از دادههای فیزیکی متنوع مانند دما، نور، جرم و… است. این دادهها به خودی خود برای ما اهمیتی ندارند اما گاهی اوقات ما برای انجام برخی امور نیاز داریم که تغییرات این دادهها را بررسی کنیم.
برای مثال فرض کنید ما یک کارگاه تولیدی داریم و در آن به تولید محصولی حساس به دما مشغول هستیم. صنعت پتروشیمی یکی از این دست صنایع است. طبیعتا حالا فاکتور دما برای ما اهمیت ویژهای دارد، زیرا بالا رفتن دما میتواند سبب آتش سوزی و انفجار شود و ما تلاش میکنیم تا تغییرات این کمیت فیزیکی را به طور مرتب بسنجیم و آن را کنترل کنیم.
یک راه برای سنجش وضعیت و کنترل آن استفاده از نیروی انسانی است. به عبارت دیگر ما فردی را استخدام میکنیم تا تمام روز به دما سنج خیره شود و در صورت بالاتر رفتن دما از حدی خاص، اقدامی، مثلا روشن کردن کولر، را انجام دهد. اما این موضوع از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست و با توجه به تکراری و کسل کننده بودن این کار، احتمال بروز خطا هم در آن زیاد است.
راه بعدی استفاده از کامپیوترها و پردازندهها است. به عبارت دیگر ما به جای استخدام یک فرد برای این کار دما سنج و کولر را به کامپیوتر متصل کرده و برنامهای برای پردازنده مینویسیم تا هر گاه دما از حد خاصی بیشتر شد، کولر را روشن کند.
اما مشکل اصلی این است که کامپیوتر چگونه بفهمد دما افزایش پیدا کرده. در این جا به سنسور نیاز داریم. وسیلهای که بتواند یک متغیر فیزیکی را به سیگنالی قابل فهم برای پردازنده تبدیل کند.
حالا دوباره سراغ انکودر چرخشی میرویم. این وسیله که یک سنسور است حرکت زاویهای و چرخشی شفت را به سیگنالی قابل فهم برای پردازنده یا پی ال سی تبدیل میکند.
برای مثال یک پمپ شیر را در نظر بگیرید که با باز شدن دریچه، شیر را به درون پاکت خالی میفرستد. این دستگاه باید به روتاری انکودر مجهز باشد تا پردازنده متوجه شود که آیا اکنون دریچه باز است یا بسته تا بتواند وضعیت آن را تغییر دهد. به بیان سادهتر، وضعیت شفت متصل به دریچه باید توسط وسیلهای به سیگنالی قابل فهم برای پردازنده تبدیل شود. مثلاً وقتی شفت در زاویه ۴۵ درجه قرار دارد، دریچه باز است و هنگامی که زاویه شفت ۹۰ درجه باشد دریچه بسته است. این وضعیت توسط انکودر چرخشی به کنترل کننده یا پی ال سی گزارش میشود و این قطعه با توجه به برنامه خود، دستور لازم را صادر میکند. ما در مقالهای مستقل به معرفی پی ال سی و اجزای آن پرداختهایم, برای دیدن این مقاله اینجا کلیک کنید.
نمونه کابردی روتاری انکودر در روباتیک یا ساختار دستگاههای CNC قابل مشاهده است. مثلاً پردازنده دستگاه CNC برای برش دقیق و تعیین شده باید از جایگاه تیغهها و شفتها اطلاع کامل داشته باشد.
نحوه کار انکودر چرخشی
روتاری انکودر در حالت کلی از یک صفحه چرخنده و یک انکودر تشکیل شده است. این صفحه چرخنده با تغییر زاویهای جسم یا دستگاهی که به آن متصل حرکت کرده و انکودر، چرخش این صفحه را به کد صفر و یک، یا همان کد قابل فهم برای پردازنده تبدیل میکند. برای مثال میتوان از نور برای این موضوع استفاده کرد. یعنی ما صفحه دایرهای شکل چرخنده را به قسمتهایی مساوی تقسیم میکنیم. این بخشها یکی در میان توپر و تو خالی هستند. در بخش انکودر هم یک مدار الکتریکی حساس به نور (مثلا مداری که شامل دیود نوری باشد) قرار میدهیم. هنگامی که بخش توپر مقابل مدار الکتریکی قرار میگیرد، نوری به دیود نمیرسد و در این حالت انکودر کد صفر را مخابره میکند. اما هنگامی که صفحه دایرهای شکل میچرخد، بخش توخالی در مقابل مدار قرار گرفته و نور به دیود برخورد کرده و انکودر کد یک را ارسال میکند. از این طریق چرخش شفت به کدی صفر و یکی تبدیل میشود. البته این مثالی ساده از این موضوع است و نحوه کدگذاری در روتاری انکودر ها به مراتب پیچیدهتر از این خواهد بود.
انواع روتاری انکودر
روتاری انکودر ها را میتوان از دیدگاه های مختلف به شیوههای متفاوتی دسته بندی کرد. یکی از این شیوهها، بر اساس نحوه کد گذاری حرکت زاویهای است. در بخش قبل به یکی از نحوههای کدگذاری اشاره کردیم اما این شیوه تنها روش موجود نیست.
بر اساس نحوه تبدیل کردن حرکت چرخشی و زاویهای میتوان انکودر چرخشی ها را به انواع:
- انکودر نوری
- انکودر مغناطیسی
- انکودر خازنی
- انکودر مکانیکی
تقسیم بندی کرد. انکودر مغناطیسی به جای استفاده از نور برای کدگذاری محل شفت، از نیروی مغناطیسی برای این کار استفاده میکند.
امروزه انواع مختلفی از روتاری انکودر در بازار وجود دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
روتاری انکودر مغناطیسی on-axis
این مدل دقت نسبتا پایینی دارد و اعوجاج خروجی هم در آنها بالاست. علاوه بر این این مدل روتاری انکودر امکان گرفتن خروجی پالس Z و UVW را هم ندارد.
روتاری انکودر off-axis
این مدل حدودا مانند مدل قبلی است با این تفاوت که هزینههای اجرایی آن پایینتر است و امکان طراحی کاربردی آنها وجود دارد. اگر سوال شما این است که با توجه به دقت پایین این انکودر چرخشی ها چرا از آنها استفاده میشود، باید گفت که برخی محیطهای صنعتی، محیطهای خشنی هستند و امکان استفاده از انواع دیگر انکودر چرخشی در آنها وجود ندارد.
روتاری انکودر نوری
این مدل رایجترین مدل روتاری انکودر است و دقت آن نیز، دقت مناسبی است اما مشکل اساسی آن، حساسیت بالا به گرد و غبار است.
روتاری انکودر incremental
این مدل از انکودر چرخشی، با هر بار از کار افتادن سیستم، مثلاً خاموش کردن دستگاه یا قطع برق، برای کدگذاری محل شفت باید به نقطه اولیه یا نقطه مرجع برگردانده شود. اساس کار این مدل روتاری انکودر میتواند مغناطیسی یا نوری باشد. این مدل معمولا دو مدل پالس تولید کرده و این پالسها به وسیله یک شمارنده یا کانتر شمرده و ثبت میشود و در نهایت به عنوان سیگنال برای پردازنده ارسال میشود.
روتاری انکودر absolute
این مدل بر خلاف مدل قبل، در هنگام قطع برق اطلاعات موقعیت را در خود حفظ میکند. علاوه بر این، در این مواد انکودر چرخشی به هر موقعیت چرخ، یک کد دیجیتال اختصاصی نسبت داده میشود که دقت انکودر چرخشی را به نحو چشمگیری افزایش میدهد. انواع مولتی ترن این مدل شامل کدهای اضافه است که حرکت زاویهای را به نحوی کاملا دقیق ثبت مینماید حتی وقتی که شفت به منبع تغذیه متصل نیست. مدل روتاری انکودر absolute با توجه به شیوه کدگذاری به انواع مختلفی تقسیم میشود.
خرید روتاری انکودر
اگر به دنبال خرید rotary encoder هستید، حتما چند نکته مهم را به خاطر داشته باشید.
- روتاری انکودر با توجه به کارکرد خود، نقش مهمی را در فرایند تولید ایفا میکنند، پس حتما کیفیت این محصول را در اولویت قرار داده و بعد به قیمت rotary encoder توجه کنید.
- انواع مدلهای انکودر چرخشی برای نیازها و شرایط مختلف طراحی و تولید شدهاند. حتما به این نکته توجه کنید که ویژگیهای انکودر چرخشی انتخاب شده با شرایط شما متناسب باشد.
- قیمت روتاری انکودر با توجه به تنوع ویژگیها و شیوه ساخت آن، بازه گستردهای را در برمیگیرد، با شناخت محیط و شرایط خود و مشورت با متخصصین امر و داشتن انتخابی کارا و به صرفه، از هدر رفتن سرمایه خود جلوگیری کنید.
در نهایت اگر به دنبال جایی برای آشنایی بیشتر یا خرید روتاری انکودر هستید، ما آمادهایم تا این کار را در کنار یکدیگر انجام دهیم.